16.06.2025

Ortadoğu'da savaşın Türkiye'ye olası etkileri 

İsrail - İran gerilimi iki ülkenin karşılıklı füze saldırıları ile devam ediyor. Saldırıların yarattığı insan kaybı ve hasar ülkelerin yayın yasağı nedeniyle tam olarak ölçülemiyor. Ama İsrail’in nükleer programı durdurma hedefi ile başlayan saldırısının, enerji tesislerine yayıldığı görülüyor. İsrail’in saldırıları şimdilik İran’ın iç tüketimini hedefliyor.

Doğalgaz arzında üçte iki paya sahip olan Güney Pars sahasında üretim saldırılar sonrasında kısmen durdu. Fajr-e jam gaz santralinde çıkan yangının yol açtığı zarar tam olarak bilinmiyor. İsrail saldırısının devam etmesi durumunda Ortadoğu’nun dünya pazarlarına petrol ve LNG ihraç etmesini sağlayan Hürmüz Boğazı ticarete kapatılabilir. Dünya genelinde petrol ticaretinin yaklaşık beşte birini karşılayan boğazın kapatılması durumunda petrol fiyatlarının kısa vadede 100 doların üzerine atabileceğinden endişe ediliyor.

Türkiye varlıkları üzerinde İran - İsrail çatışmalarının etkisi şimdilik Borsa İstanbul ile sınırlı kaldı. BİST-100 savaş ihtimalinin artması ile %4 civarında gerilerken, jeopolitik risklere daha duyarlı havacılık hisselerinde kayıplar %9’a yaklaştı. Buna karşın, ülke risk primi, döviz kuru, 10 yıllık TL tahvil gibi sistemik riske duyarlı ülke varlıklarında daha sınırlı bir kayıp görülüyor.

Bu piyasalar İran İsrail çatışmasının kalıcı bir savaşa dönüşmeyeceğini fiyatlıyor. Geçmiş veri, jeopolitik riskler nedeniyle varlık fiyatlarındaki artışın uzun soluklu bir etki yaratmayacağını söylüyor. Ekonomik büyümenin yavaşladığı, küresel ticaretin daraldığı bir konjonktürde petrol ve doğalgaz fiyatlarındaki artış uzun soluklu olamaz. Ancak her iki üründe de kısa vadede talebin fiyata duyarlılığının sınırlı olduğunu kabul etmek lazım.

Dolayısıyla yeni arz gelene veya ekonomilerde sert bir yavaşlama olana kadar fiyatlar üzerinde %15-%25 aralığında jeopolitik risk primi görülebilir. Türkiye’nin yıllıklandırılmış net enerji ithalatı 50 milyar dolar civarında. Ukrayna - Rusya savaşının patladığı 2022 yılında bu tutar 80 milyar dolar civarına yükselmişti. Savaşın uzun sürdüğü ve petrol fiyatlarunın 80 doları geçtiği bir senaryoda 12 ay için cari dengeye ilave maliyet 10 milyar dolar ile sınırlı kalabilir.

Bu rakamın turizm tarafında rezervasyon iptalleri gibi uç bir senaryoyu içermediğini belirtelim. Uzun sürmeyecek ama kısa vadede daha şiddetlenebilecek bir senaryo Türkiye’nin enflasyonla mücadelesine zarar verebilir mi? Ekonominin yavaşladığı bir ortamda jeopolitik riskler tırmanıyor, enerji fiyatları artıyor diye Merkez Bankası faiz indirim döngüsünü geciktirebilir mi? Bu sorunun cevabını Haziran enflasyonunu ve enflasyon beklentilerini görmeden tam olarak bilemeyiz.

Ama iç talebin yavaşladığı, Çin'in dünyaya deflasyon ihraç ettiği bir konjonktür enflasyonla mücadele için uygun bir ortam yaratıyor. Merkez Bankası’nın durumu daha iyi anlamak için Haziran ayını pas geçmesini, ve asgari ücrete ara dönem zammı yapılmadığı, enflasyonun gerilemeye devam ettiği varsayımıyla faiz indirim döngüsüne Temmuz toplantısında başlamasını bekleriz.

Merkez Bankası’nın bugüne kadarki adımları savaş nedeniyle geçici sıkılaşma işareti vermiyor. Bu dönemde Türk lirası üzerinde baskı görür müyüz. Devlet iç borçlanma senetlerinde kayıplar yaşanır mı? Sanmıyoruz. Merkez Bankası’nın sıkı para politikası Türk lirası için yeterli koruma sağlıyor. Tahvil getirileri gönlümüzden geçtiği kadar hızlı gerilemeyebilir.

Ancak Türk lirası iyi reel getiri sağlamaya devam eder. Hisse senetleri üzerinde baskı devam eder mi? İran ve İsrail’in haftasonu devam eden karşılıklı saldırılarına ragmen ABD vadelileri ve Asya piyasalarında sınırlı tepki alışı ile haftaya başlıyoruz. Coğrafi yakınlık nedeniyle Borsa İstanbul ve havacılık hisseleri kısa vadede baskı altında kalmaya devam edebilir. Biz jeopolitik riskler nedeniyle yaşanan kayıpları alış fırsatı olarak görme eğilimindeyiz. Olası bir ateşkes senaryosunda son dönemde çok dayak yiyen havacılık hisseleri ve bankalar iyi performans gösterir. Ancak fırsat penceresi uzun süre açık kalabilir.


Endeks için destek ve direnç seviyeleri 9.200 ve 9.400.


Raporun tamamına Mobil uygulamamızın Herkese Analiz > Araştırma adımlarını izleyerek veya Web İşlem Platformumuzun Araştırma sekmesine tıklayarak erişebilirsiniz.


Herkese Borsa Kısa Vadeli İşlem Önerileri - TUPRS - F_TUPRS0625 / AL

Spot Hisse

Cari Fiyat

:

132.60     132.70

Hedef Fiyat

:

135.20

Zarar Kes

:

131.40

Vadeli Kontrat

Cari Fiyat

:

133.50     

Teminat oranlarını aşağıdaki linke tıklayarak görüntüleyebilirsiniz.

https://www.isyatirim.com.tr/tr-tr/urunler/Sayfalar/Islem-Goren-Kontratlar.aspx#page-1 

Vadeli İşlem Sözleşmeleri >> Hisse >> Başlangıç Teminatı

https://www.isyatirim.com.tr/tr-tr/analiz/hisse/Sayfalar/sirket-karti.aspx?hisse=TUPRS

Pozisyon stop fiyattan kapatılmıştır.

 

Herkese Borsa Kısa Vadeli İşlem Önerileri - EREGL - F_EREGL0625 / AL

Spot Hisse

Cari Fiyat

:

24.98     25.00

Hedef Fiyat

:

25.48

Zarar Kes

:

24.76

Vadeli Kontrat

Cari Fiyat

:

25.32     

Teminat oranlarını aşağıdaki linke tıklayarak görüntüleyebilirsiniz.

https://www.isyatirim.com.tr/tr-tr/urunler/Sayfalar/Islem-Goren-Kontratlar.aspx#page-1 

Vadeli İşlem Sözleşmeleri >> Hisse >> Başlangıç Teminatı

https://www.isyatirim.com.tr/tr-tr/analiz/hisse/Sayfalar/sirket-karti.aspx?hisse=EREGL

Pozisyon 25.26 fiyattan kapatılmıştır. 

Uyarı Notu:
Burada yer alan bilgiler İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından genel bilgilendirme amacı ile hazırlanmıştır. Yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir ve sermaye piyasasındaki alım satım kararlarınızı destekleyecek yeterli bilgiyi içermeyebilir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Herhangi bir yatırım aracının alım-satım önerisi ya da getiri vaadi olarak yorumlanmamalıdır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Burada yer alan fiyatlar, veriler ve bilgilerin tam ve doğru olduğu garanti edilemez; içerik, haber verilmeksizin değistirilebilir. Tüm veriler, İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan alınmıştır. Bu kaynakların kullanılması nedeni ile ortaya çıkabilecek hatalardan İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. sorumlu değildir.

Uyarı Notu:
Burada yer alan bilgiler İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından genel bilgilendirme amacı ile hazırlanmıştır. Yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir ve sermaye piyasasındaki alım satım kararlarınızı destekleyecek yeterli bilgiyi içermeyebilir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Herhangi bir yatırım aracının alım-satım önerisi ya da getiri vaadi olarak yorumlanmamalıdır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Burada yer alan fiyatlar, veriler ve bilgilerin tam ve doğru olduğu garanti edilemez; içerik, haber verilmeksizin değistirilebilir. Tüm veriler, İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan alınmıştır. Bu kaynakların kullanılması nedeni ile ortaya çıkabilecek hatalardan İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. sorumlu değildir.